Αφιέρωμα στον ηθοποιό Άκη Δαβή

 

Ο Άκης Δαβής  (14 Φεβρουαρίου 1960- 24 Ιανουαρίου 2008) σπούδασε θέατρο στη Θεσσαλονίκη, στη Δραματική Σχολή της Ρούλας Πατεράκη. Επί 30 χρόνια εργάστηκε ως ηθοποιός, δάσκαλος της υποκριτικής και σκηνοθέτης. Στο θέατρο είχε συνεργαστεί μεταξύ άλλων, με τη Ρούλα Πατεράκη, τον Πλούταρχο Καϊτατζή, τον Μιχαήλ Μαρμαρινό κ.α. Στον κινηματογράφο έχει συνεργαστεί με τους: Κ. Κουτσομύτη, Μ. Γαβαλά, Αντουανέτα Αγγελίδη κ.α. Ο  ίδιος έχει σκηνοθετήσει μεταξύ άλλων, τα έργα «Δεν μπορώ να φανταστώ το Αύριο» του Τένεσσυ Ουίλλιαμς στο θέατρο «Ιλίσια», τον «Ιωάννη Γαβριήλ Μποργκμαν» του Χ. Ίψεν, στο «Ιλίσια Studio», το «Δέντρο των τροπικών» του Γ. Μίσμα, στο θέατρο «Αλκμήνη», το «Πάρτυ Γενεθλίων» του Χ. Πίντερ, στο «θέατρο Αλκμήνη» ενώ στον ίδιο χώρο πρωταγωνίστησε, την περίοδο 2006-2007,  στην παράσταση «Ένας Μάκβεθ» του Σαίξπηρ, μτφρ. Γ. Χειμωνά, που σκηνοθέτησε ο ίδιος. Τελευταία παράσταση την οποία σκηνοθέτησε ο ίδιος και πρωταγωνίστησε μαζί με τη Στέλλα Μαρή «Δύο για την Τραμπάλα» του W. Gibson,  στο θέατρο «Αλκμήνη».  Τον Οκτώβριο του 1990 ίδρυσε και λειτούργησε το τετραετούς φοιτήσεως «Studio Υποκριτικής Τέχνης Άκη Δαβή» στελεχωμένο με καταξιωμένους συνεργάτες, όπως η Ρούλα Πατεράκη, η Μαρία Αγγέλου, η Ελένη Δεμερτζή, Πλούταρχο Καϊτατζή κ.α. το οποίο και έπαψε να λειτουργεί λίγα χρόνια μετά το θάνατο του.     

 

 

Μια φορά και έναν καιρό ήταν ένας Δάσκαλος. Ένας Ηθοποιός. Ένας  Σκηνοθέτης. Ένας Άνθρωπος χαρισματικός… Εμπνευσμένος, που ενέπνευσε και τόσους άλλους που είχαν την τύχη να τον γνωρίσουν και να δουλέψουν μαζί του.

«…Κοινωνικότητα κι εξωστρέφεια δεν είναι σε καμία περίπτωση «ταλέντο»… Δεν αληθεύει ότι ένα «κλειστό» άτομο δεν μπορεί να γίνει ηθοποιός…» Κάποια λόγια του από την πρώτη συνάντηση – συζήτηση στο στούντιο της Δεινοκράτους τον Οκτώβριο του1994. Λίγα λόγια και περιεκτικά – που όμως ήταν αρκετά για να με κερδίσουν και να με κρατήσουν εκεί για τα επόμενα τέσσερα χρόνια… τουλάχιστον.

Άλλωστε έτσι ήταν ο Άκης, λιτός και  τόσο «πλούσιος», περιεκτικός, γεμάτος μέσα σε αυτή του τη λιτότητα. Αυτή ήταν και η μαγεία του!

Δε θα πω περισσότερα γιατί είμαι σχεδόν σίγουρη ότι κι εκείνος δε θα ήθελε… Κι αυτά που ήδη είπα μάλλον θα τα θεωρούσε πολλά και υπερβολικά.( Ίσως και να με μάλωνε… Όσοι τον γνωρίσαμε νομίζω ότι θα συμφωνήσουμε σε αυτό.)

Απλώς δε θα μπορούσα να μην εκφράσω την αγάπη, το θαυμασμό και την ευγνωμοσύνη μου για το δάσκαλό μας, τον Άκη Δαβή. Άκη σε ευχαριστούμε.

 

Τζούλια Κοντοαγγέλου

 

 

Artscript: Θα μπορούσε να πει κανείς ότι γνωρίζατε τον Άκη ολόκληρη τη ζωή του, αφού σε ηλικία μόλις δεκατριών ετών ήρθε στην σχολή σας στη Θεσσαλονίκη ως εξαιρετικό ταλέντο να σπουδάσει υποκριτική.  Ποιος ήταν ο Άκης Δαβής;

Ρ. Πατεράκη: Ένα πολύ ωραίο αγόρι. Σιωπηλό, απόμακρο, αμήχανο. Δεν είχε καμιά διάθεση προβολής. Από την πρώτη στιγμή όμως ξεχώρισε για μια ειδική θερμοκρασία. Μια θερμοκρασία που άγγιζε τη φωτιά αλλά χωρίς να καίει. Σε λίγο καιρό άρχισε να δείχνει τα δείγματα μίας προσήλωσης και μιας εργατικότητας που έκαναν εντύπωση γιατί ήτανε πολύ μικρός. Ποτέ δεν πεταγότανε, ποτέ δε διεκδικούσε, αλλά ήταν πάντα εκεί. Σε λίγο καιρό άρχισε να εκδηλώνει δείγματα μεγάλης υπευθυνότητας, σε βαθμό που ένιωθες την ανάγκη να του εμπιστευτείς πράγματα και να του δώσεις θέσεις που παρόλο πάλι που ήταν μικρός μπορούσε να τις αντέχει και να φέρνει σε πέρας καθήκοντα, εννοώ θεατρικά καθήκοντα που θα τα έκανε ένας τριαντάρης. Σε κάποιο διάστημα, μετά, ξεχώρισε ως πρωταγωνιστής. Αυτό ήρθε, σταθερά και μεθοδικά και κανείς δε θα μπορούσε να διεκδικήσει από τον Άκη αυτή τη θέση. Πολλές φορές, με απασχόλησε αν ήταν γεννημένος πρωταγωνιστής, ή αν αυτό του αποκαλύφτηκε και μου αποκαλύφτηκε εξ’ αιτίας της ασκητικής του πορείας. Δε θα το μάθω ποτέ. Σε κάποιο διάστημα, αργότερα, κατάλαβα ότι αποφάσισε να ασχοληθεί με τη διάπλαση του ηθοποιού, σε επίπεδο διδασκαλίας, και σε επίπεδο ανάληψης ευθυνών που έχουν σχέση με νέους ανθρώπους. Τότε κατάλαβα, γιατί αυτό δε μου είχε γίνει από την αρχή σαφές, ότι είχε ηγετικές ικανότητες, και ότι ήταν γεννημένος αρχηγός. Τώρα ήταν αρκετά μεγάλος πια. Αλλά πάντα πολύ νέος. Ο Άκης είχε αστέρι. Καλό και ολέθριο. Μολονότι ποτέ δεν πήρε θέσεις, αξιώματα, κανέναν δεν ανταγωνίστηκε, τίποτε δεν διεκδίκησε, έχω την αίσθηση ότι πολλοί τον ζήλεψαν, τον φοβήθηκαν, και τον καταράστηκαν. Ποτέ, δε θα συμφιλιωθώ που έφυγε. Οι άλλοι φταίνε.

 

Artscript: Ποιες από τις δουλειές του, (είτε στο θέατρο, είτε στον κινηματογράφο) έχετε ξεχωρίσει εσείς από καλλιτεχνικής άποψης;  

Ρ. Πατεράκη: Κανένας Μάκβεθ, μετά τον Άκη δε με συγκινεί. Και ούτε θα ξαναδώ αυτό το έργο. Χορεύει μπροστά στα μάτια μου. Αλλά, το έργο του, είναι το καλλιτεχνικό, το ηθικό, και το μεταφυσικό έργο με τους μαθητές του στη Σχολή του. Έργο, πρότυπο και μοναδικό.

 

Artscript: Έχετε συνεργαστεί με το Α. Δ. αλλά υπήρξατε και μαθήτρια του πως ήταν σαν δάσκαλος και πως σαν συνεργάτης; Τι αποκομίσατε από αυτήν τη σχέση;

Στέλλα Μαρή: Ο Άκης ήταν και είναι για μένα ο μέντορας μου, ο άνθρωπος που με βοήθησε να καταλάβω γιατί έλκομαι από τη θεατρική πράξη… τι ψάχνω στο θέατρο… τι μπορώ να βρω… τι πρέπει να καταθέτω… Και αυτό είναι η ψυχή μου… η διάνοιά μου… η ανάσα μου…. Είναι όμως πάνω απ’  όλα ο άνθρωπος  που με έκανε να εμπιστευτώ την αγάπη που ένιωθα για το θέατρο, πριν μπορέσω να την εξηγήσω, που με βοήθησε και οδήγησε να πιστέψω στη μαγεία που ένιωθα και με έκανε να καταλάβω ότι αυτή η μαγεία που νιώθεις είναι και το ταλέντο σου, η απόδειξη ότι μπορείς... Και εδώ αυτό σταματά να σε αφορά εσένα.. πρέπει να αφορά (και) τους άλλους… και για να γίνει αυτό χρειάζεται δουλειά, χρειάζεται αυτό που λέγεται τεχνική, προκειμένου η όποια τέτοια έλξη να καταστεί ενδιαφέρουσα καλλιτεχνικά.. προκειμένου να γεννήσει, ή μάλλον προκειμένου να επιτρέψει στη μοναδικότητα σου να γεννηθεί, για να  μην αξιώνεις  τίποτε λιγότερο από τη δημιουργία πραγματικής ζωής  επί  σκηνής. Φιλοδοξία όπου «περπατούσε» πάντα σταθερά και απαιτητικά καταρχήν στην αξίωση σεβασμού και ανάδειξης του λόγου…, διαδικασία που σε οδηγεί πιο κοντά στο ιερό Λόγο, στη σχέση σου με τα πράγματα, σε μια κλίμακα αρμονίας και καθαρότητας που προσδιορίζεται κάθε στιγμή και είναι πάντα εν εξελίξει… ένα παιχνίδι που ένιωσα ότι επιτέλους μπορεί να με χωρέσει, γιατί δεν τελειώνει ποτέ

Ναι, είχα την τύχη να σπουδάσω θέατρο με αυτόν τον άνθρωπο, να τον συναντήσω όταν πια είχα απογοητευτεί από αυτά που συναντούσα και είχα πια σχεδόν πειστεί, ότι το θέατρο ήταν ένα όνειρο άπιαστο, κάτι που δεν ήξερα  γιατί είχε στοιχειώσει την καρδιά και το νου μου… Και πείστηκα από την πρώτη κιόλας συνάντηση ότι αυτός ο άνθρωπος με αφορά, μπορούσε να με «λυτρώσει», να με ξεδιψάσει, μαζί και ο δρόμος  που πρότεινε… Και τον εμπιστεύτηκα… και  προχώρησα.. και χρειάστηκε να αλλάξω τη ζωή μου προκειμένου να μπορέσω να υπηρετήσω το Θέατρο όπως πια αυτό  αξίωνε… Και γρήγορα συνδέθηκα μαζί του και ως συνεργάτιδα, στο «Δύο Για Την Τραμπάλα», και είδα πως αυτά που πρέσβευε στη διαδικασία της διδασκαλίας, δε διαχωρίζονται καθόλου από τη διαδικασία της ίδιας της θεατρικής πράξης…. Και βούτηξα μαζί του σε μια παλλόμενη από ζωή θεατρική σκηνή... Αλλά ο Άκης πέθανε εν μέσω των παραστάσεων μας… και βίωσα την καλλιτεχνική ορφάνια… Και   θυμήθηκα κάτι που ο ίδιος είχε πει  κάποτε- πως «οι μεγάλες απώλειες τροφοδοτούν τη σχέση μας με την τέχνη»… και αισθάνθηκα αμέσως πως ο μόνος τρόπος που άξιζε σε αυτόν τον άνθρωπο  προκειμένου να τον τιμήσω, δεν ήταν παρά ο δρόμος της έρευνας, της έκθεσης, του ρίσκου.. αρκεί το στοίχημα της πραγματικής ζωής να είναι πάντα παρόν… Και συνέχισα.., και ένιωσα αμέσως πως ο Άκης ήταν πάντα εκεί… Και παρατήρησα αργότερα πως εγώ, που είχα, και έχω, πια τη δική μου πορεία, ευθύνες, καλλιτεχνικές εμμονές…., είμαι συγχρόνως πάντα «παιδί» του..., τον «φέρω», είναι  και θα είναι ο «μύστης» μου,  ο Δάσκαλος, το  σημείο αναφοράς, το μέτρο που μου θυμίζει  τελικά πάντα ποιος ο στόχος, ποιος ο αγώνας, ποιο το ζητούμενο…: η ίδια η Ζωή... Τον ευχαριστώ. Τον αγαπώ. Είναι ζωντανός για μένα…- μέσα στο Θέατρο, μέσα στην πορεία μου, μέσα στις «συναντήσεις», τις προκλήσεις, τις απογοητεύσεις και τα χαμόγελα αυτού του ιερού  ταξιδιού, όπου συνεχώς κρίνεσαι και αυτοπροσδιορίζεσαι, όσο ζεις.

 

Artscript: Όταν ο Άκης Δαβής σας πρότεινε να παίξετε μαζί του στην παράσταση του Μάκβεθ, πως νιώσατε;

Τάσος Ράπτης: Μία από τις πιο συχνές ερωτήσεις που γίνεται στους ηθοποιούς είναι πιο ρόλο ονειρεύονται να παίξουν ή σε ποιο έργο ή σε ποιο θέατρο ή με ποιον διάσημο ηθοποιό θα ήθελαν να συμπρωταγωνιστήσουν.

Δεν κρύβω ότι αυτού του είδους οι ερωτήσεις μου φαίνονται βαρετές, εκτός απ’ την τελευταία. Ίσως επειδή θα ’ήθελα πολύ να παίξω σε μια ταινία με τον Αλ Πατσίνο.

Στην πεζή πραγματικότητα, πάντως, δεν είχα καμιά τέτοιου είδους επιθυμία. Ή σχεδόν καμιά.

Το 1998 ήταν η χρονιά που πέρασα το κατώφλι του θεατρικού εργαστηρίου που είχε ο Άκης Δαβής στο θέατρο Αλκμήνη. Το ένστικτό μου μου έλεγε ότι αυτός ο χώρος είναι ακριβώς ότι χρειάζομαι για τις θεατρικές μου σπουδές.

Και δεν έπεσα έξω. Το εργαστήρι απέπνεε γαλήνη, αφοσίωση, πειθαρχία και ευγένεια. Τέσσερα βασικά στοιχεία που είχε κι ο Άκης ως άνθρωπος.

 

Για να μην πολυλογώ και για να επανέλθω στην αρχή της απάντησής μου, η μόνη επιθυμία που είχα σε σχέση με τις κλασσικές ερωτήσεις της αρχής, ήταν να παίξω με τον Άκη ή να με σκηνοθετήσει ο Άκης. Και αξιώθηκα και τα δύο σε μία παράσταση.

Το 2006 κι ενώ ετοιμαζόμουν να ξεκινήσω παραστάσεις στο θέατρο Βαφείο,  με παίρνει ο Άκης για να με ρωτήσει αν μπορώ να κάνω αντικατάσταση στην παράσταση που ετοίμαζε (‘Ενας Μάκβεθ).

Η απάντηση ήταν, φυσικά, ναι. Δε θα μπορούσε να είναι άλλη. Ήταν τόσο μεγάλη η επιθυμία να παίξω μαζί του, που δε θα με εμπόδιζε τίποτα.

Αυτό που ένοιωσα πιο έντονα, πέρα απ’ την προφανή χαρά, ήταν ότι θα παίξω σε μια παράσταση που θα αποτελέσει την αρχή για κάτι σπουδαίο και μεγάλο στο ελληνικό θέατρο.

Ο Άκης ήταν ο μόνος που θα μπορούσε να φτιάξει κάτι αντίστοιχο του θεάτρου Τέχνης.

Ένα θέατρο – σχολή, με ανθρώπους που μιλάν την ίδια γλώσσα, έχουν κοινούς θεατρικούς κώδικες και θα μπορούσαν να προχωρήσουν την υπόθεση ελληνικό θέατρο  πολύ μπροστά.

 

Artscript: Πόσες ελευθερίες επέτρεπε ο Άκης στους ηθοποιούς του ως σκηνοθέτης;

Τάσος Ράπτης: Ο Άκης ήταν από εκείνους τους σκηνοθέτες και δασκάλους που ήξεραν πολύ καλά τί ήθελαν απ’ τους ηθοποιούς τους. Και ήξεραν και πώς να το πάρουν. Ως εκ τούτου, επέτρεπε αρκετές ελευθερίες, αφού πρώτα είχε θέσει το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα γινόταν η δουλειά. Ως δάσκαλος, έχω την αίσθηση, ότι επέτρεπε περισσότερες και είναι λογικό, μιας και ήταν τέτοια η φύση της διδασκαλίας του.

Η ουσία, πάντως, είναι, πως όποιος εμπιστευόταν τον Άκη (και είχε την ικανότητα να σε κάνει να τον εμπιστευτείς), αποκτούσε γερές βάσεις για να γίνει ένας πραγματικά ελεύθερος ηθοποιός.

 

 

Artscript: Υπάρχει κάποια συμβουλή που σας έδωσε ο Άκης πάνω στην τέχνη σας, την οποία και ακολουθήσατε πιστά στη μετέπειτα πορεία στο θέατρο;

&

Τι είναι αυτό που σας έχει μείνει εντονότερα από τη διδασκαλία του;

Νίκος Παντελίδης: Ο Άκης πίστευε ότι το θέατρο διδάσκεται. Πίστευε ότι ένας καλός δάσκαλος μπορεί σε κάποιον που είναι ανοιχτός και δεκτικός  -όχι θρασύς- να του διδάξει «το πώς». Δεχόταν οποιονδήποτε,  κρατούσε ίσες αποστάσεις και σεβόταν όλους τους μαθητές του.  Δεν έδιωξε ποτέ κανέναν επειδή είχε στραβή μύτη ή ήταν κοντός και άσχημος. Επίσης δεν πρόσβαλε ποτέ κανέναν με σκοπό να εκμαιεύσει τα βαθύτερά του συναισθήματα ώστε να προσεγγίσει με αυτόν τον τρόπο το ρόλο...  Δεν ανταγωνιζόταν τον μαθητή. Δεν χρησιμοποιούσε το Θέατρο ως όχημα για την αναγνώριση. Εμείς, οι μαθητές του, αναγνωρίζαμε την ολοκληρωτική του παρουσία όταν μας άκουγε.  Αναγνωρίζαμε στον Άκη την αφοσίωσή του και την βαθιά αγάπη του στο θέατρο. Αυτή η αγάπη μέσα από την πνευματικότητά του και την καθαρότητά του, ήταν έκδηλη παντού. Όλα αυτά τότε, δεν μπορούσα να τα κάνω λέξεις. Όμως τα αναγνώριζα… Για όλους αυτούς τους λόγους και για πολλούς ακόμα που θα ανακαλύψω και θα αποκωδικοποιήσω αργότερα, ο Άκης ήταν σπουδαίος Δάσκαλος. Τέλος, θέλω να συμπληρώσω μια φράση του που ειπώθηκε μέσα στο μάθημα και ενώ είναι πολύ απλή και η πρόταση δεν έχει πολλές λέξεις, εντούτοις έχει πολύ μεγάλη σημασία για τη δουλειά μου: «Δεν έχουν σημασία οι πράξεις, αλλά ο τρόπος». Αυτά μου έμαθε. Αυτά μας έμαθε. Ένωσα τις δύο ερωτήσεις γιατί όταν μιλώ για τον Άκη, συμβουλές και μνήμες βγαίνουν από το ίδιο κουτάκι.

 

Artscript: Ο Άκης Δαβής θεωρούσε ότι ένας ηθοποιός πέρα από το ταλέντο του πρέπει να πασχίσει πάρα πολύ για να αποκτήσει εφόδια πάνω στην τέχνη του, και ότι ακόμα κι αν κάποιος είναι μεγάλο ταλέντο δε θα προχωρήσει όσο κάποιος άλλος που με την σκληρή δουλειά θα κατακτήσει πράγματα και θα ξεπεράσει τον «ταλαντούχο». Πόσο σύμφωνος είσαστε μαζί του και επιπλέον πόσο σημαντική είναι η εκπαίδευση και το δίπλα σε ποιον θα κάνει ένας νέος ηθοποιός τα πρώτα του βήματα, είτε στη διδασκαλία είτε στη συνεργασία;

Χρήστος Βλάσσης: Θυμάμαι ένα περιστατικό, που έγινε και η θέση μου στην πορεία.

Ο Άκης, γιατί ο δάσκαλος μας ήταν και φίλος μας, στο μάθημα αναφέρθηκε στο παράδειγμα μιας παλιάς μαθήτριας που δεν τα “έλεγε”. Έφτασε μετά από εφτά ολόκληρα χρόνια αφοσίωσης και εργασίας να ανοίξει, παρομοιά­ζο­ντας την σαν ένα μπουμπούκι που θέλει την κατάλληλη στιγμή και τις συνθήκες για να ανθήσει. Σκεφτείτε τον ακατάλληλο δάσκαλο στην περίπτωση αυτή. Πιθανόν το μπουμπούκι θα είχε μαραζώσει πριν καν ανοίξει. Ποτέ δεν ξέρεις  τη στιγμή της αποκάλυψης ενός ρόλου και πόσο μάλλον το άνοιγμα ενός  ηθοποιού.

Είχα την τύχη να βρεθώ δίπλα με τους δασκάλους μου στην σκηνή στα πρώτα χρόνια των σπουδών μου στο εργαστήριο. Μέσα από αυτές τις διαδικασίες των προβών και των παραστάσεων εκτίμησα την ισότιμη συμπεριφορά του Άκη αλλά και των υπόλοιπων δασκάλων μου, ήταν πολύτιμη παρακαταθήκη για τη συνέχεια μου.

 

Artscript: Αν έπρεπε να δώσεις έναν τίτλο στη διδασκαλία του Άκη ποιος θα ήταν αυτός; Και πως ήταν ο Άκης Δαβής σαν θεατρικός δάσκαλος;

Τζούλια Κοντοαγγέλου: Με μία λέξη : Εμπνευσμένη.

Σεβόταν τους μαθητές και την προσωπικότητα του καθενός μας, μας ενέπνεε το σεβασμό και είχε ένα μαγικό τρόπο να σε κάνει να «ανοίγεσαι», να αφήνεσαι, να «ταξιδεύεις» μέσα από κείμενα και αυτοσχεδιασμούς και να βγάζεις από μέσα σου το καλύτερό σου.

Δουλέψαμε μαζί του πολλά και διαφορετικά κείμενα, πολλές διαφορετικές τεχνικές στις οποίες μπορούμε να ανατρέξουμε ανάλογα με το έργο και το ρόλο που έχουμε να αναμετρηθούμε κάθε φορά.

Θυμάμαι χαρακτηριστικά που ένας συμμαθητής μου στη σχολή και φίλος είχε πει κάποια στιγμή ότι ο καθένας θα έπρεπε να περάσει από το εργαστήρι  του Άκη, ακόμα κι αν δε θέλει να γίνει ηθοποιός, μόνο και μόνο για την προσωπική του καλλιέργεια. Πόσο δίκιο είχε, τελικά!

 

Artscript: Όταν ο Άκης Δαβής σας πρότεινε να παίξετε μαζί του στην παράσταση «Πάρτι γενεθλίων», πως νιώσατε;

Τζούλια Κοντοαγγέλου: Ας ξεκινήσουμε από το γεγονός ότι το «Πάρτι Γενεθλίων» ήταν για μένα έργο γνώριμο και αγαπημένο. Ήδη από το πρώτο έτος της σχολής είχαμε δουλέψει πολλές σκηνές του και την άνοιξη του 1997, όταν πρωτοπαίχτηκε στο θέατρο «ΑΛΚΜΗΝΗ», τριτοετής μαθήτρια της σχολής τότε, είχα παρακολουθήσει σχεδόν όλες τις παραστάσεις.

Λες και, υποσυνείδητα, για κάτι προετοιμαζόμουν…

Κι ένα χρόνο σχεδόν αργότερα ήρθε η μέρα που νομίζω πως δε θα ξεχάσω ποτέ! Δυστυχώς δε θυμάμαι ούτε έχω καταγράψει την ακριβή ημερομηνία… Ήταν Φεβρουάριος ή Μάρτιος του 1998 (Το έργο είχε προγραμματιστεί να παιχτεί το φθινόπωρο το ’97 αλλά για πρακτικούς λόγους αναβλήθηκε για την άνοιξη του ’98).

Ήμουν στο τέταρτο – και τελευταίο – έτος της σχολής  πια κι ετοιμαζόμουν να πάω για πρόβα με ένα συμμαθητή μου για κάποια μονόπρακτα του Τσέχωφ, που δουλεύαμε τότε, όταν χτύπησε το τηλέφωνο. Ήταν ο Άκης.

Θυμάμαι το διάλογο ακριβώς:

-Τζούλια, τι κάνεις τώρα;

-Ετοιμάζομαι να πάω σε πρόβα με το Γιάννη.

-Θες να παίξεις τη Λούλου;

-…ΝΑΙ!

-Πάρε το κείμενό σου κι έλα στο θέατρο.

(Όπως έμαθα αμέσως μετά η ηθοποιός που έπαιζε τη Λούλου είχε κάποια άλλη υποχρέωση τις ημερομηνίες που είχε οριστεί η παράσταση και έπρεπε να γίνει αντικατάσταση).

Η συνέχεια ήταν μαγική! Σαν όνειρο… Πρόβες κάθε βράδυ μετά τα μαθήματα, μαθήματα tango, που θα έπρεπε να χορέψω στην παράσταση, πρόβες για τα κοστούμια, για τα φώτα, άγχος γιατί θα έπρεπε ενταχθώ σε μια ήδη στημένη παράσταση αλλά και τέτοια χαρά! Θα έπαιζα για πρώτη φορά σε επαγγελματική παράσταση, έργο αγαπημένο, ρόλος υπέροχος και - το σπουδαιότερο! – σκηνοθετημένη από το δάσκαλό μου και μαζί του πάνω στη σκηνή!

Οι παραστάσεις, βέβαια, ήταν ακόμα πιο απολαυστικές από τις πρόβες… Μακάρι να ήταν περισσότερες!

Και πολύ πρόσφατα - με αφορμή μια άλλη αντικατάσταση που έκανα – συνειδητοποίησα κάτι : Από όσες φορές έχω παίξει στο θέατρο ως τώρα ήταν η μόνη, ίσως, φορά – κι ας ήταν η πρώτη μου – που δεν είχα άγχος πριν την πρεμιέρα! Γιατί θα ήμουν στη σκηνή με τον Άκη, το δάσκαλό μου!

 

Επίλογος: Αν ρωτούσαν κάποιον, ποιος ήταν ο Άκης Δαβής, θα μπορούσε απλά να απαντήσει ότι ήταν ένας ηθοποιός. Όμως ηθοποιός από ηθοποιός διαφέρει, κι αυτό νομίζω είμαστε σε θέση να το γνωρίζουμε όλοι. Τι ήταν αυτό που έκανε τον Άκη να ξεχωρίζει στα μάτια των μαθητών του; Οι οποίοι οχτώ χρόνια ύστερα από το θάνατο του, μιλάνε με αγάπη, θαυμασμό και κινητοποιούνται ο ένας με τον άλλον ώστε να γίνει αυτό το μικρό αφιέρωμα σε εκείνον τον άνθρωπο που δίδαξε πολλούς από εμάς τι σημαίνει Θέατρο και πως πρέπει να είναι το Θέατρο; Ο Άκης εκτός από ένας ταλαντούχος ηθοποιός και θεατρικός σκηνοθέτης  (εδώ ο ίδιος ο Άκης θα εξέφραζε την απορία για το ποιος μπορεί να κρίνει αν κάποιος έχει ταλέντο ή όχι), εκτός από  ένας υπέροχος δάσκαλος, που πίστευε στους μαθητές, τους ‘‘πίεζε’’ όταν χρειαζόταν και τους στήριζε όταν εκείνοι το είχαν ανάγκη, εκτός από τα παραπάνω λοιπόν ήταν ένας εξαιρετικός άνθρωπος, γι αυτό τον εμπιστευόμασταν και χρόνια μετά τον σκεφτόμαστε με νοσταλγία και συχνά με θλίψη που δεν βρίσκεται κοντά μας. Όπως πολύ σωστά λέει ένας από τους μαθητές του, ο Νίκος Παντελίδης «Δεν ανταγωνιζόταν τον μαθητή. Δεν χρησιμοποιούσε το Θέατρο ως όχημα για την αναγνώριση» και δεν το έκανε μόνο επειδή δεν του το επέτρεπε ο χαρακτήρας του, αλλά δεν το είχε ανάγκη, ήταν ένας άνθρωπος αφοσιωμένος στην τέχνη του και είχε δουλέψει πάνω από τριανταπέντε χρόνια και είναι βέβαιο ότι αν δεν τον χάναμε στις αρχές του 2008 θα δούλευε για άλλα τόσα κι ακόμα περισσότερα. Για όλα τα παραπάνω, αυτά που έγραψαν οι μαθητές και φίλοι του, καθώς και η καθηγήτρια και συνεργάτιδα του Ρούλα Πατεράκη, πάντα θα κουβαλάμε μέσα μας τον Άκη, μέσω αυτών που μας δίδαξε, τόσο για το Θέατρο, όσο και για τη ζωή. 

Μαίρη Β.

 

Βιογραφικά 

Ρούλα Πατεράκη: Ηθοποιός – Σκηνοθέτης. Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Κυριαζή Χαρατσάρη. Σπούδασε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Φιλοσοφική και Αγγλική φιλολογία. Ίδρυσε την Επιθεώρηση Δραματικής Τέχνης. Μια διπλή δομή Δραματικής Σχολής και Επαγγελματικού Θιάσου. Ίδρυσε το Δραματικό Θέατρο με έδρα την Αθήνα. Πρώτη εμφάνιση στο Θέατρο, σε ηλικία δέκα ετών, στην ‘’Θυσία του Αβραάμ’’, στο ρόλο του Ισαάκ. Στην  πρόσφατη εμφάνισή της, στο έργο που σκηνοθέτησε η ίδια, ‘’Δαμάζοντας τα κύματα΄΄ του Λαρς Φον Τρίερ, ερμήνευσε το ρόλο του Τρίερ.

Πρώτη σκηνοθεσία της, το ‘’Travesties’’ του Τομ Στόππαρντ. Πρόσφατη σκηνοθεσία της το ‘’Δαμάζοντας τα κύματα’’ σε διασκευή και δραματουργία  δική της, στο Εθνικό Θέατρο και το ‘’Post Inferno – Προς Δαμασκόν’’ του Αύγουστου Στρίντμπεργκ, σε δραματουργία, συγγραφή και σύνθεση δική της και του Μάνου Λαμπράκη, στη Στέγη Γραμμάτων Και Τεχνών, Ίδρυμα Ωνάση.

Δίδαξε υποκριτική σε ιδιωτικές σχολές. Μετέφρασε δοκίμια και θεατρικά έργα.

Βραβεύτηκε με τα βραβεία: Μαρίκα Κοτοπούλη, και με τα βραβεία ‘’Κάρολος Κουν’’ ως ηθοποιός και ‘’Κάρολος Κουν’’, ως σκηνοθέτης.

 

 

Η Στέλλα Μαρή είναι ηθοποιός (Μέλος του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου- Ι.Τ.Ι) και σκηνοθέτης (Μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών- Ε.Ε.Σ). Είναι υπεύθυνη της Ομάδας Θεάτρου Minus [two], Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία, την οποία ίδρυσε μαζί με τον αρχιτέκτονα και σκηνογράφο Γιώργο Σταματάκη. Είναι, επίσης, ιδρύτρια και υπεύθυνη του Θεατρικού Εργαστηρίου  PocketFlat (PocketFlatTheatreLab), όπου και διδάσκει Υποκριτική. Σπούδασε Θέατρο με τον Άκη Δαβή, τους συνεργάτες του και άλλους ανθρώπους του θεάτρου σε  Ελλάδα  και εξωτερικό, σπούδασε Νομικά στην Αθήνα  (Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών) και Ναυτικό  Δίκαιο στο Southampton University (LLM-μεταπτυχιακός τίτλος σπουδών), ενώ είναι Μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών και του αντίστοιχου στο Λονδίνο ("solicitor of England and Wales"). Δεν ασκεί το επάγγελμα του δικηγόρου, καθώς  από νωρίς είχε αισθανθεί,  ότι η σχέση της με τη γραφή είναι αυτή, που την οδηγεί καταρχήν στο Θέατρο, όπου, καθώς έχει δηλώσει, «το θέατρο είναι ο χώρος, όπου ο Λόγος γίνεται Ζωή».

Επιλέγει να μη «ξεχωρίζει» δουλειές της, ωστόσο επιθυμεί να αναφερθεί σε αυτό το  σημείο στις ακόλουθες: καταρχήν, στην πρώτη παραγωγή της Minus [two], «Δύο Για την Τραμπάλα» (“Two For The Seesaw” του William Gibson, σε μτφρ. της ίδιας). Το έργο ανέβηκε σε σκηνοθεσία του Άκη Δαβή (και έπαιζε ο ίδιος μαζί με τη γράφουσα), και οι παραστάσεις διεκόπησαν αιφνίδια από το θάνατο του, τον Ιανουάριο του 2008. Να αναφερθεί στη συνέχεια στην δική της εκδοχή/σκηνοθεσία του ίδιου έργου, που ανέβασε τον Νοέμβριο του 2008- δουλειά που την αφιέρωσε στη μνήμη του αποθανόντα δασκάλου… Σύντομα, αναφέρεται  στο πρώτο θεατρικό της έργο , «Forever Yours ή π στο τετράγωνο», και  που ανέβηκε σε σκηνοθεσία της  σε δύο εκδοχές/ παραγωγές, στο «θέατρο Ράγες» και «studio Κυψέλης», και όπου έπαιξε μαζί με άλλους τρεις ηθοποιούς. Ακόμα ας αναφερθεί  στην  τρίχρονη, ερευνητικής φύσης, προσέγγισή της πάνω στον Άμλετ του Ου. Σαίξπηρ σε μτφρ. Γ. Χειμωνά, δουλειά, που οδήγησε αρχικά στο «Άμλετ Αυτοκτόνησε» («θέατρο δρόμου»), και μετά στις διάφορες εκδοχές του “Post Hamlet” (σε κλειστά θέατρα)-σε σύλληψη, σύνθεση και σκηνοθεσία δική της. Οι παραστάσεις πραγματοποιήθηκαν από την ομάδα της Minus [two] σε διάφορα σημεία της Αθήνας (Διονυσίου Αρεοπαγίτου, Αποστόλου Παύλου, Νομική Αθηνών, Πλατεία Συντάγματος κ.α), καθώς και σε διάφορους κλειστούς χώρους (Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, Φυλακές Ελαιώνα κ.α)- Σεπτ 2011 έως Ιούν.2014. Το Μάιο του 2015 εξέδωσε τη  "Θυσία" (εκδ. ΚΟΥΙΝΤΑ) την πρώτη της ποιητική συλλογή, την οποία παρουσίασε στο «Σύγχρονο Θέατρο», όπου το εκλεκτό πάνελ ακολούθησε το δρώμενο «η Θυσία- αντί αναλογίου» σε σκηνοθεσία της ίδιας, και όπου μαζί με τρείς άλλους ηθοποιούς έπαιξε και η ίδια. Η «ρέπλικα» αποτελεί το δεύτερο θεατρικό έργο της που ανέβηκε  επί σκηνής (σε σκηνοθεσία της), συγκεκριμένα στο studio Κυψέλης (Μάιος  2016 – Ιούνιος 2016), με την ίδια  στο ρόλο της ρέπλικας- ένας από τους δύο χαρακτήρες του έργου.

 

Ο Τάσος Ράπτης γεννήθηκε το 1976 και η πρώτη του επαφή με το θέατρο έγινε το 1992 μέσω της θεατρικής ομάδας του Δ. Αμαρουσίου. Εκεί κατάλαβε ότι θέλει να γίνει ηθοποιός. Το 1998 γνωρίστηκε με τον Άκη Δαβή και φοίτησε στη σχολή του. Το 1999 έπαιξε για πρώτη φορά επαγγελματικά, στην παράσταση: «Του Κουτρούλη ο γάμος», με τον θίασο Διθύραμβο και σε σκηνοθεσία Μιχάλη Ζωγραφίδη.

Μερικές απ’ τις σημαντικότερες παραστάσεις που έχει παίξει είναι: «Ο Χαρτοπαίκτης» σε σκηνοθεσία Μιχ. Ζωγραφίδη, «Μήδεια» σε σκηνοθεσία Λάκη Καραλή, «Οιδίπους Τύραννος και Επί Κολωνό» σε σκηνοθεσία Ρούλας Πατεράκη, «Η Μηχανή Άμλετ» με την καλλιτεχνική κολεκτίβα ανοικείωση και σε σκηνοθεσία Πέτρου Γιώτη και «Ενας Μάκβεθ» σε σκηνοθεσία Ακη Δαβή.

Εχει παίξει σε πολλές παραστάσεις θεάτρου για παιδιά, συνεργαζόμενος με το Θέατρο Ημέρας, με την ομάδα Ηλακάτη και με τις Μαγικές Σβούρες και τον Δημήτρη Αδάμη.

Επίσης έχει συνεργαστεί με τον Βασίλη Βαφέα τόσο στον κινηματογράφο όσο και στο θέατρο.

Τέλος έχει κάνει την βασική αφήγηση, απαγγέλλοντας Ρίτσο, στο βραβευμένο ντοκιμαντέρ του Ολιβιέ Ζισουά: «Σαν πέτρινα λιοντάρια στη μπασιά της νύχτας».

 

Ο Νίκος Παντελίδης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Αρχικά σπούδασε Γραφιστική στα ΤΕΙ Αθήνας και αργότερα σπούδασε υποκριτική στο Θεατρικό Εργαστήρι του Άκη Δαβή (1995-1999) . Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια υποκριτικής με τον Γ. Μαργαρίτη, Μ. Ιωνά και Ε. Σκότη. Ενδεικτικά στο θέατρο έχει συνεργαστεί με τον Π. Καϊτατζή («Της νύκτας τέκνα φρικτά»), Η. Κουντή («Οι Πολεμιστές» του Ph. Minyana), Α. Δημητριάδη («Μεξικάνικο ημερολόγιο 1923-26 του E. Weston»), Μ. Λ. Παπαδοπούλου (Το νησί των σκλάβων» του Μαριβώ), Ο. Ποζέλη («Θέατρο» του Σ. Μπέκετ), Ν. Διαμαντή («Οι εξόριστοι» του Γ. Παπάζογλου / «Μήδεια» του Ευριπίδη / «Όταν δεν ξέραμε τίποτα ο ένας για τον άλλο» του Π. Χάντκε / «Μουσείο ανθρώπινης συμπεριφοράς» performance), Ν. Ζάππα («4 Παρωδίες Μικρού Μήκους» του G. de Maupassant), Μικρή Σκηνή («Το κουρδιστό πορτοκάλι με μουσική» του A. Burgess), Ζ. Χαϊτίδη («Ο καλός μαθητής» του S. King), Μ. Παλίλη («Χιόνι» του Μ. Παλίλη), Δ. Καντιώτη («Η γραμμή» του Ι. Χόροβιτς / «Ο Artaud θυμάται τον Hitler και το Café Roman» του T.Peuckert), Ρ. Πατεράκη («Το Μανιφέστο του Πολέμου»), Θ. Εσπίριτου («Inferno» κείμενα και σκην. Θ. Εσπίριτου / «Η χαμένη τιμή της Καταρίνα Μπλούμ» του H. Boll / «Μακμπέθ»). Στον κινηματογράφο έχει συνεργαστεί με τους σκηνοθέτες Α. Αγγελίδη (Κλέφτης ή πραγματικότητα), Σ. Τσαρουχά (Οι γενναίοι της Σαμοθράκης / Αθανάσιος Χριστόπουλος, Ένας λησμονημένος ποιητής), Κ. Γιάνναρη (Όμηρος), Β. Μαζωμένος (Lines). Στην τηλεόραση έχει συνεργαστεί με τους σκηνοθέτες: Μ. Μανουσάκης (Το παιχνίδι της συγνώμης / Η αγάπη ήρθε από μακριά), Αφηγητής στη σειρά ντοκυμαντέρ "Λησμονημένες Μορφές" σκην. Σ. Τσαρούχας, Ρ. Εσκενάζυ (Η τελευταία παράσταση), Α. Μορφονιό (Μ+Μ και Κλινική Περίπτωση), Δ. Πλατανιά (Οι Άσφαιροι).

 

Ο Χρήστος Βλάσσης είναι απόφοιτος του θεατρικού εργαστηρίου Αλκμήνη 2000, Μαθήτευσε στο θέατρο και στο σύγχρονο χορό Butoh. Ίδρυσε τις ομάδες limit και kodo322.Έχει παίξει στο θέατρο και στον κινηματογράφο. Πρώτη σκηνοθετική απόπειρα το 2007 στην Αρρώστια του θανάτου της  Μ.Dyras σκηνή Booze. Το 2008 performance Butoh Kreon σε διεθνές φεστιβάλ χορού στο Παρίσι. Από το 2009 έως σήμερα οδηγεί το εργαστήριο Ηχοσώματα. Δημιούργησε μικρού μήκους ταινίες με σταθμό το 2010 με την ταινία La Skala με συμμετοχή και διάκριση στο φεστιβάλ carte Blanche IX. Το 2013 -14 σκηνοθέτησε τον Ιδανικό τόπο σε κείμενα Ρεμπω στον Ορίζοντα Γεγονότων. Ενώ το 2015 εγκαινίασε την νέα σκηνή kodostage που απευθύνεται στο Θέατρο και στον χορό.

 

Η Τζούλια Κοντοαγγέλου είναι απόφοιτος του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ και του Εργαστηρίου Υποκριτικής Τέχνης του Άκη Δαβή. Ως ηθοποιός έχει λάβει μέρος στις παραστάσεις: ΠΑΡΤΥ ΓΕΝΕΘΛΙΩΝ του Χ. Πιντερ (Λούλου), σκην. Άκης Δαβής, Θέατρο Αλκμήνη. ΚΑΤΑΜΕΣΙΣ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΙΑ του Λ. Μαδαρού (Ελέγκω), σκην. Ρούλα Πατεράκη, Θέατρο Βράχων Μελίνα Μερκούρη. ΚΟΝΣΕΡΒΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ του Γ. Κουρκουμέλη (Η ηθοποιός), σκην. Γιάννης Κουρκουμέλης.  ΜΗΔΕΙΑ του Μποστ (Χορός), σκην. Μιχάλης Ζωγραφίδης. BREAKFAST IN AMERICA (“American girl”) – δρώμενο του Γ. Κουρκουμέλη. ΤΟ ΝΗΣΙ του Τζ. Σώντερς (Κέη), σκην. Ελένη Δεμερτζή. ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ του Γ. Κουρκουμέλη (Ελισάβετ), σκην. Γιάννης Κουρκουμέλης. Η ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΤΟΥ ΧΙΟΝΙΟΥ του Χ. Κ. Άντερσεν (Γκέρτα), διασκευή - σκην. Εύχαρις Παπαϊωάννου. Μ’ΑΜΥΓΔΑΛΑ ΚΑΙ ΣΙΜΙΓΔΑΛΙ…, διασκευή από το λαϊκό παραμύθι “Ο Σιμιγδαλένιος” (Α΄ Πριγκίπισσα), διασκευή - σκην. Εύχαρις Παπαϊωάννου. Η ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ του Μαριβώ (Ορτάνς), σκην. Μιχάλης Ζωγραφίδης. ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΩ ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΩ του Ντάριο Φο (Μαργαρίτα), σκην. Μιχάλης Ζωγραφίδης. ΤΟ ΑΥΓΟ του Φελισιέν Μαρσώ (Ρόζα), σκην. Εύχαρις Παπαϊωάννου. Υπήρξε βοηθός σκηνοθέτη της Ρούλας Πατεράκη στις παραστάσεις Ο ΗΛΙΘΙΟΣ του Φ. Ντοστογιέφσκι, Θέατρο Τζένη Καρέζη και Ο ΜΙΚΡΟΣ ΤΟΝΥ του Α. Β. Βάρμερνταμ, Θέατρο Ιλίσια- Βολανάκης. Από το 2000 και ως σήμερα εργάζεται σε σχολεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης διδάσκοντας το μάθημα της Θεατρικής Αγωγής και σκηνοθετώντας παραστάσεις μαθητών για τα παιδικά- νεανικά φεστιβάλ των δήμων Αγίας Παρασκευής και Βύρωνα.